Μ. Α. Καρυωτάκης: Έχοντας βιώσει την ελευθερία, μπορείς να ορίσεις τη φυλακή σου

 Μ. Α. Καρυωτάκης: Έχοντας βιώσει την ελευθερία, μπορείς να ορίσεις τη φυλακή σου

(συζήτηση με τον Κωνσταντίνο Σύρμο)

Μίνωα, τι κάνει ένας Έλληνας φοιτητής στο Hong Kong, και πως νιώθεις γι’ αυτή την εντελώς διαφορετική χώρα και τη ζωή σου εκεί; Είχα την τύχη να επιλεχθώ από τη Σχολή Επικοινωνίας του Hong Kong Baptist University (HKBU) και το Συμβούλιο Επιχορηγήσεων Έρευνας (RGC) του Χονγκ Κονγκ, για την κρατική υποτροφία Hong Kong PhD Fellowship Scheme (HKPFS) το 2018. Έτσι, βρέθηκα για πρώτη φορά στην Ασία και στην Ειδική Διοικητική Περιοχή της Κίνας, το Χονγκ Κονγκ. Είναι ένα μέρος που έχει μπει στην καρδιά μου παρά το μικρό διάστημα που ζω εδώ. Έχω ζήσει αξέχαστες εμπειρίες και έχω γνωρίσει σπουδαίους ανθρώπους, που αν δεν έπαιρνα την απόφαση να φύγω από την Ελλάδα, μάλλον δε θα τους γνώριζα ποτέ. Ό,τι και να συμβεί στο μέλλον, θα θυμάμαι με αγάπη το Χονγκ Κονγκ, καθώς οι σπουδές στο HKBU και η διαμονή σε μία από τις πρωτεύουσες της Ασίας, με βοήθησε να εξελιχθώ ως άνθρωπος, να συνεχίσω να κυνηγάω τα όνειρά μου και να δω τις διαφορές που έχουν τα κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα στον πλανήτη στον κλάδο μου. Σίγουρα τα πράγματα δεν είναι ρόδινα, αλλά περνάω καλά γιατί κάνω κάτι που αγαπώ και συνεργάζομαι με σπουδαίους ανθρώπους που με βοηθούν να εξελιχθώ. Είναι σίγουρα μια σπουδαία εξέλιξη αυτή για έναν άνθρωπο, ο οποίος θέλει να βγάλει το κεφάλι του έξω από το καβούκι του. Να μη μένει σε όσα φτάνει η όρασή του και σε όσα ταΐζουν την ακοή του, κι εδώ θέλω να παρατηρήσω, ότι οι σπουδές σου αλλά και οι διαλέξεις σου, αφορούν και τη δημοσιογραφία. Πες μου για τη δημοσιογραφία στην Κίνα ως προς την ελευθερία ενημέρωσης αλλά και για την ελληνική δημοσιογραφία. Η Κίνα είναι ένα διαφορετικό δημοσιογραφικό παράδειγμα, σύμφωνα με τη σχετική βιβλιογραφία. Οι Κινέζοι δημοσιογράφοι δεν έχουν τις ίδιες ελευθερίες όπως οι Έλληνες συνάδελφοί τους, αλλά ενδεχομένως να μην έχουν και τις ίδιες απαιτήσεις. Για παράδειγμα ο όρος προπαγάνδα στην κινεζική κουλτούρα δεν έχει αρνητική χροιά - σημασία. Η δουλειά ενός δημοσιογράφου μπορεί να είναι και να προπαγανδίζει θέσεις ενός συγκεκριμένου φορέα. Σίγουρα όμως υπάρχει μεγαλύτερος έλεγχος, και γι’ αυτό ορισμένοι επαγγελματίες του χώρου εφευρίσκουν δημιουργικούς τρόπους στο να διαμοιράζουν πληροφορίες, όπως το να δίνουν τα δεδομένα και τις πληροφορίες τους σε ΜΜΕ και δημοσιογράφους με μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. Όσον αφορά τη χώρα μας, τα πράγματα είναι καλύτερα σχετικά με την ελευθερία του τύπου, αλλά βλέπουμε ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχουν πρακτικές που εφαρμόζονται και έχουν κοινά χαρακτηριστικά με ανελεύθερα ή υβριδικά καθεστώτα στην Ασία. Εδώ και περίπου 20 χρόνια έχουν εντοπιστεί τα προβλήματα του κλάδου από σημαντικούς επιστήμονες, αλλά δεν γίνεται σχεδόν ποτέ ικανοποιητική συζήτηση και μετά κάποια επιτυχημένη μεταρρύθμιση για να υπάρξει λύση. Οι πελατειακές σχέσεις, ο χαμηλός επαγγελματισμός των δημοσιογράφων με βάση τα δυτικά πρότυπα, και η ύπαρξη κρατικών φορέων ενημέρωσης που προωθούν συγκεκριμένες αφηγήσεις, ανάλογα με το ποιος είναι στην εξουσία, είναι μερικά από τα δομικά ζητήματα που δεν έχουν λυθεί εδώ και δεκαετίες στην Ελλάδα. Υπάρχουν κοινά μεταξύ της Κίνας και της Ελλάδας. Ένας από τους μελλοντικούς μου ερευνητικούς στόχους είναι να ασχοληθώ και με αυτό το κομμάτι. Θα ήταν σίγουρα άκρως ενδιαφέρουσα μια τέτοια έρευνα, για το πως κάτω από εντελώς διαφορετικά καθεστώτα, συγκλίνουν – με την αρνητική έννοια της λέξης – κομβικοί πυλώνες όπως η δημοσιογραφία. Σε ερευνητικό επίπεδο, στο πλαίσιο των σπουδών σου, ασχολήθηκες και με τη λεγόμενη «Αραβική Άνοιξη». Πως την κρίνεις ως γεγονός και, τελικά, μπορούν τέτοιες λαϊκές εξεγέρσεις να ωφελήσουν τους λαούς; Η «Αραβική Άνοιξη» ήταν γεγονός σημαίνουσας σημασίας για τα κοινωνικά κινήματα, καθώς λίγο αργότερα ξεκίνησαν και οι μεγάλες συγκεντρώσεις στις χώρες του Ευρωπαϊκού νότου. Η παγκοσμιοποίηση και η διάδοση της πληροφόρησης από χώρα σε χώρα, δημιουργεί «σύμβολα αδικίας» (injustice symbols). Αυτά τα σύμβολα ουσιαστικά προωθούν δράσεις κατά της αδικίας (φτώχειας, σεξουαλικής κακοποίησης, εκμετάλλευσης των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων από την άρχουσα τάξη κτλ.). Αυτά τα «σύμβολα αδικίας» μπορούν να αναγνωριστούν παγκοσμίως (π.χ. Γκουαντάναμο, Γενοκτονία της Ρουάντα, Μοχάμεντ Μπουαζίζι, Νέλσον Μαντέλα, Παύλος Φύσσας κ.ο.κ.) και έχουν καταφέρει να πυροδοτήσουν εξέχοντα κοινωνικά κινήματα όπως η «Αραβική Άνοιξη». Η κατασκευή τους είναι αποτέλεσμα της διάδοσης συλλογικών εννοιών και αξιών. Έτσι, τα «σύμβολα της αδικίας» υποστηρίζουν μια παγκόσμια κοινωνικοπολιτική συνείδηση και κατασκευάζονται από στρατηγικά, συναισθηματικά και δραματικά στοιχεία. Επιπλέον δεν είναι τυχαίο ότι τα παγκόσμια «σύμβολα αδικίας» δανείζονται και φαντασιακά στοιχεία, καθότι ο άνθρωπος είναι ον το οποίο λειτουργεί με βάση τη φαντασία. Η Κάτνις Έβερντιν από τους «Αγώνες Πείνας» και οι συμβολικές έννοιες που εμπεριέχει εμφανίζεται/ονται με διάφορες μορφές στα κινήματα στην Ασία (βλέπε Μυανμάρ, Ταϊλάνδη και Χονγκ Κονγκ). Δεν γνωρίζω κατά πόσο αυτές οι λαϊκές εξεγέρσεις θα βοηθήσουν τους λαούς, αλλά δείχνουν ότι τα μεσαία και κατώτερα κοινωνικά στρώματα κυρίως, είναι οργισμένα και έτοιμα να διεκδικήσουν την ισότητα και ένα διαφορετικό μέλλον, όπου δε θα υπάρχει τόση μεγάλη ανισότητα πλούτου και δικαιωμάτων.

Με ενδιαφέρον διάβασα και για άλλη μία εργασία σου, η οποία, όπως και η προηγούμενη, έχει παρουσιαστεί σε παγκόσμια συνέδρια. Αφορά την κίνηση “Tourist go home”, στη Βαρκελώνη. Πες μου γι’ αυτό, τι σου τράβηξε το ενδιαφέρον; Η ενασχόληση με το κίνημα «Tourist go home» προέκυψε από συζητήσεις με τον Επίκουρο Καθηγητή του Τμήματος Ψηφιακών Μέσων & Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, Νίκο Αντωνόπουλο. Η Ελλάδα και άλλες περιοχές του πλανήτη υποφέρουν από τον μαζικό -υπερβολικό τουρισμό. Εκατομμύρια επισκέπτες κατακλύζουν πόλεις, νησιά ή χωριά που έχουν υποδομές για λιγότερο πληθυσμό. Το αποτέλεσμα είναι η καταστροφή του περιβάλλοντος και η πτώση του βιοτικού επιπέδου του τοπικού πληθυσμού. Παράλληλα, υπήρχε και υπάρχει χρήση ρητορικής μίσους εναντίον των τουριστών, οπότε είχε μεγάλο ενδιαφέρον να μελετήσουμε πως αυτό το κίνημα επικοινωνεί τους στόχους του και προκαλεί μαζικότερες κινητοποιήσεις. Επιπλέον, βλέπουμε ότι σε διάφορες περιοχές του πλανήτη (Ελλάδα, Ιταλία, Ινδονησία, Ισπανία, Φιλιππίνες, Χονγκ Κονγκ κ.ο.κ.) υπάρχει συσσωρευμένη οργή εναντίον των τουριστών, διότι στη συλλογική σκέψη προσλαμβάνονται ως πολίτες ανώτερης κατηγορίας από τον τοπικό πληθυσμό, του οποίου η καθημερινότητα δυσχεραίνει και λόγω του υπέρμετρου τουρισμού (overtourism). Ίσως, θα έλεγα, αν και στα όρια μιας νοητικής ακροβασίας, αυτό που λέμε γενικότερα ως «Ελληνική φιλοξενία», να εδρεύει στην αντιμετώπιση του τουρίστα ως πολίτη μιας ανώτερης κατηγορίας, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεις. Αυτό, μέχρι βέβαια να μας γυρίσει την πλάτη. Θα το συνέδεα προσωπικά όλο αυτό και με το δέος που νιώθαμε για την Ευρώπη και πως συχνά, ακόμη και σήμερα, μιλάμε για την Ευρώπη στην καθημερινότητά μας σαν να μη μας συμπεριλαμβάνει. Υποβόσκουν όλα τα στοιχεία μιας ιδιάζουσας ταξικής πάλης. Ας επιστρέψουμε όμως στην Κίνα. Ποιες είναι οι κύριες πολιτιστικές διαφορές Ελλάδας και Κίνας και πως τις διαχειρίζεσαι; Τις διαχειρίζομαι με χαρά, υπομονή, καλή διάθεση και συζήτηση. Μία από τις βασικές διαφορές είναι ότι μιλάμε πολύ πιο πολύ, εκφράζουμε τις απόψεις με μεγαλύτερη ζέση και λατρεύουμε τις συζητήσεις για κάθε είδους ζήτημα, κάτι το οποίο δε συμβαίνει εδώ σε τόσο μεγάλο βαθμό. Η διαφορά που μου προξενεί ιδιαίτερη περιέργεια, είναι ότι οι δεσμοί της οικογένειας είναι ακόμα πιο στενοί από ότι στη χώρα μας, κάτι το οποίο μου φαίνεται περιοριστικό. Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον, γιατί πάντα πίστευα ότι στην Ελλάδα είμαστε υπερβολικοί με τον θεσμό της οικογένειας. Ίσως να έχει να κάνει το ζήτημα του κλειστοφοβικού θεσμού της οικογένειας, περισσότερο με τους λαούς που προέρχονται από τα βάθη των αιώνων και που επιβίωσαν ακριβώς λόγω αυτών των δεσμών. Άλλες βέβαια οι τότε εποχές και άλλη η σημερινή. Όμως, για να είμαστε ειλικρινείς, στις συνθήκες που ζούμε στην Ελλάδα των μνημονίων και της διαρκούς οικονομικής κρίσης, νομίζω ότι αυτός ο θεσμός της οικογένειας είναι που ακόμη μας σώζει. Προηγουμένως αναφερθήκαμε στον ρατσισμό προς τον τουρίστα, εσύ έχεις βιώσει ρατσισμό; Πως αντιμετωπίζουν στην Κίνα έναν ευρωπαίο πολίτη στο κοινωνικό επίπεδο της καθημερινότητας; Εννοείται ότι έχω βιώσει και βιώνω συχνά - πυκνά ρατσιστικές συμπεριφορές, από το να με τραβάνε φωτογραφίες χωρίς τη συγκατάθεσή μου, το να με σχολιάζουν και να με κρίνουν στερεοτυπικά, ανήθικες προτάσεις ή υπονοούμενα, συμπεριφορές που ίσως και να φλερτάρουν με τα όρια της σεξουαλικής παρενόχλησης κτλ. Δε νομίζω ότι αντιμετωπίζομαι ως ευρωπαίος πολίτης, αλλά ως Δυτικός ή λευκός στρέιτ άντρας, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Αυτή η αντιμετώπιση είναι απολύτως λογική καθότι και εμείς έχουμε ιδιαίτερα ρατσιστική, στερεοτυπική και ίσως χυδαία αντιμετώπιση των Ασιατών. Η λύση σε όλα αυτά τα προβλήματα είναι η συζήτηση, η κατανόηση και η καλοσύνη. Έχουμε να μάθουμε πολλά ο ένας από τον άλλον και δε χρειάζεται να χειροτερεύουμε μια ήδη δύσκολη καθημερινότητα.

Το κύριο θέμα παγκοσμίως, τον τελευταίο χρόνο, είναι ο Covid-19. Ποια είναι η γνώμη σου για τη διαχείριση αυτής της κρίσης σε Ελλάδα, Ευρώπη και τον Ασιατικό κόσμο; Η κατάσταση στην Ασία είναι σαφώς καλύτερη από αυτή στην Ελλάδα και την Ευρώπη, όπου έχουν σταματήσει τα πάντα και δεν υπάρχει ζωή. Οι συνάδελφοι και φίλοι στο Χονγκ Κονγκ, στην Κίνα και σε άλλες Ασιατικές χώρες και ειδικές περιφέρειες, αδυνατούν να κατανοήσουν πως η Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας, ήταν τόσο απροετοίμαστες και χωρίς ουσιαστικά προληπτικά μέτρα. Υπάρχουν πολλοί συνάδελφοι και φίλοι που όταν ξέσπασαν τα κρούσματα στην Ελλάδα, μου έστειλαν μήνυμα για να στείλουν μάσκες αν υπάρχει ανάγκη, γιατί είχαν αντιληφθεί ότι η κατάσταση θα ξεφύγει, όπως και έχει γίνει. Το lockdown είναι δείγμα αποτυχίας και όχι επιτυχίας.

Στο Χονγκ Κονγκ και σε άλλες Ασιατικές περιοχές και χώρες, κάνουν ό,τι μπορούν για να μην πάνε σε lockdown. Το βασικό στοιχείο είναι ο εντοπισμός όσων έχουν Covid-19 και τον διασπείρουν. Τα δωρεάν μαζικά τεστ, η εύκολη προσβασιμότητα σε αυτά, το κλείσιμο των συνόρων και η υποχρεωτική καραντίνα για όλους τουλάχιστον 14 ημερών, η δημιουργία ΜΕΘ και η υποχρεωτική μεταφορά σε αυτές όσων είναι θετικών, ανεξαρτήτως της κατάστασης της υγείας τους με δωρεάν νοσηλεία, είναι μερικά από τα μέτρα που ακολουθούνται, τα οποία εννοείται ότι δεν ακολουθούνται στην Ε.Ε. και την Ελλάδα. Αυτή η πανδημία φαίνεται να δείχνει ότι η Ε.Ε. είναι απλώς μία νομισματική ένωση, στην οποία η ζωή έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Μέχρι σήμερα δεν μπορώ να κατανοήσω, γιατί δεν υπήρχε ενιαίο σύστημα όλων των χωρών της Ε.Ε. με κοινά νοσοκομεία και κοινές ομάδες γιατρών, που θα μεταφέρονταν από το ένα κράτος στο άλλο ανάλογα με τις ανάγκες. Όσο για τη χώρα μας, έχω γνωστούς που ψάχνουν πλέον στα σκουπίδια και τρέχουν από συσσίτιο σε συσσίτιο. Τα τραγικά κυβερνητικά λάθη και ο εξαιρετικά προβληματικός δήθεν επιστημονικός μανδύας που τα υποστηρίζει δογματικά, έχουν οδηγήσει σε μια καταστροφή δίχως προηγούμενο. Απορώ, πως αρκετοί από όσους συνεχίζουν να συμμετέχουν στις αποφάσεις, κοιμούνται τα βράδια με τόσους θανάτους και με τόσους ανθρώπους που στο μέλλον, θα αναζητούν τροφή στα σκουπίδια, λόγω των αποφάσεών τους. Αν και η καραμέλα της εποχής είναι η «ατομική ευθύνη», θα έλεγα ότι η συλλογική ευθύνη είναι εκείνη που έχει σημαίνουσα σημασία. Ξεκινώντας από την ψήφο του πολίτη και τη μη διαμαρτυρία του για την κατακερματισμένη εδώ και δεκαετίες Δημόσια Υγεία. Φυσικά η πανδημία δεν ανέδειξε μόνο την αδυναμία της Ε.Ε. και των φορέων, αλλά μας χρήζει μάρτυρες και των πολιτικών παιγνιδιών εξ αφορμής της. Ουσιαστικά η Κίνα, κυρίως από τις Η.Π.Α., βρέθηκε υπόλογη επί της πανδημίας. Η Κίνα με τη σειρά της κατηγορεί τις Η.Π.Α. ως υπεύθυνες για τον ιό, μιας και μια ομάδα Αμερικανών στρατιωτών/αθλητών, είχε επισκεφθεί τη Γουχάν, λίγο καιρό προτού ξεσπάσει η πανδημία. Τι πιστεύεις ότι κρύβεται πίσω από όλα αυτά; Έχει ενδιαφέρον ότι εμείς ως Δυτικοί, νομίζουμε ότι αυτή είναι μια αφήγηση που επικρατεί κυρίως στην Αμερική και στην Ε.Ε. Από το ξεκίνημα της πανδημίας υπήρχε και εδώ η φήμη ότι ο ιός είναι κατασκεύασμα της Κίνας για διάφορους λόγους. Δύο κόσμοι συγκρούονται. Η Κίνα έχει γίνει πανίσχυρη και η Αμερική, που είχε χάσει τον βηματισμό της με τον απερχόμενο πρόεδρό της, ίσως, και να φοβάται τις επιπτώσεις αυτής της δύναμης. Όσο υπάρχουν τα έθνη - κράτη και η εθνικιστική εκπαίδευση - παιδεία, τέτοιου είδους γεγονότα θα συμβαίνουν. Ο Νίκος Πουλαντζάς, αν δεν κάνω λάθος, είχε αποδείξει ότι το κράτος καθορίζει τον πολίτη. Ο εθνικισμός είναι βίαιος. Δεν σε αφήνει να καθορίσεις τον εαυτό σου, αλλά σε εκπαιδεύει να φοβάσαι ό,τι δεν συνάδει με την αλήθεια που διδάχτηκες. Πράγματι ο Νίκος Πουλαντζάς, θεώρησε ότι το κράτος ως σύνολο δομών χωρισμένων σε τάξεις, παίρνει μία οντολογική μορφή, η οποία υπό το θεσμικό της κέλυφος, πολτοποιεί τις ταξικές συνδέσεις και τις στέφει αντίπαλες μέσω του ανταγωνισμού και των συγκρούσεων. Ο πολίτης λοιπόν αναλώνεται στις μάχες της καθημερινότητας, του μισθού, των συνόρων, της απειλής του ξένου, αφήνοντας στα κράτη, στους μηχανισμούς δηλαδή, την υπαρξιακή του δομή. Ας μιλήσουμε όμως και για το μέλλον. Μετά την πανδημία, αν υποθέσουμε ότι θα υποχωρήσει, πως πιστεύεις ότι θα είναι ο κόσμος; Τι θα αλλάξει; Και αν δεν αλλάξει, τι θα έπρεπε να αλλάξει; Ο κόσμος φαίνεται να θέλει να γυρίσει στην προηγούμενη πραγματικότητα, η οποία οδήγησε στην πανδημία, κατέστρεψε το περιβάλλον και αναμένεται να οδηγήσει και σε άλλες πανδημίες. Ίσως και να πρέπει να αλλάξουν τα πάντα, ίσως και τίποτα. Δηλαδή ίσως έχει έρθει η ώρα να πληρώσουμε για την αλαζονική συμπεριφορά μας. Ποιος ξέρει; Αυτό που θα άλλαζα ή θα ήθελα να ζήσω, θα ήταν έναν κόσμο δίχως έθνη - κράτη, όπου θα υπήρχε πραγματική ελευθερία. Μόνο έχοντας βιώσει πραγματική ελευθερία θα μπορούσε ο καθένας μας να ορίσει τη φυλακή του.

Θα μπορούσες να ζήσεις μόνιμα στην Κίνα; Ποιοι είναι οι λόγοι για ένα ναι και ποιοι για ένα όχι; Εννοείται ότι θα μπορούσα να ζήσω στην Κίνα, όπως και σε διάφορα άλλα μέρη του πλανήτη. Ένας σοφός ακαδημαϊκός σε μία από τις συζητήσεις μαζί του, μου είχε πει ότι το σπίτι είναι εκεί που βρίσκεται η καρδιά σου. Αν στην Κίνα ή σε κάποιο άλλο μέρος νιώσω αυτό το συναίσθημα, εννοείται ότι θα προσπαθήσω να πάω και να κυνηγήσω τα όνειρά μου. Προς το παρόν, η Ελλάδα και το Χονγκ Κονγκ είναι το σπίτι μου. Όπως και στις άλλες συζητήσεις που κάνω στο akako.gr, έτσι θα σε ρωτήσω κι εσένα σχετικά με τις αναπηρίες. Πως είναι η αντιμετώπιση της αναπηρίας (όχι μόνο της κινητικής), στην Κίνα, σε πολιτικό και σε κοινωνικό επίπεδο; Η Κίνα είναι μια απέραντη χώρα, οπότε δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι γίνεται σχετικά με τις αναπηρίες. Στο Χονγκ Κονγκ σίγουρα υπάρχει μεγαλύτερη προσβασιμότητα σε πάρκα, υπηρεσίες κτλ. απ’ ότι στην Ελλάδα. Το θέμα όμως για ‘μένα δεν είναι αυτό, αλλά το να καταφέρουμε επιτέλους να σταματήσουμε να αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους με αναπηρίες, ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Όλοι πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις, κάτι το οποίο δεν γίνεται για τα άτομα με αναπηρία. Αυτό φάνηκε και με την πανδημία. Ποιος πραγματικά ενδιαφέρθηκε για τα άτομα με αναπηρία ή για παράδειγμα τα παιδιά με προβλήματα υγείας, όπως η επιληψία, που αναγκάζονται να κάθονται μπροστά από μια οθόνη λόγω τηλεκπαίδευσης και να επιβαρύνουν την υγεία τους; Ποιος έδωσε το δικαίωμα σε εμάς του υγιείς να αποφασίζουμε διαρκώς για τις τύχες αυτών των ανθρώπων; Αν δεν αλλάξουμε εμείς τον τρόπο σκέψης μας, τότε όσοι ήδη υποφέρουν θα συνεχίσουν να υποφέρουν, ανεξαρτήτως αν το κράτος τους παρέχει κάποια βοήθεια. Δυστυχώς έχουμε ξεχάσει να είμαστε άνθρωποι. Μάθαμε μόνο να παίρνουμε και όχι να δίνουμε, να ακούμε, να κατανοούμε και να βοηθάμε. Η αναπηρία, αυτός ο επίπλαστος όρος, είναι από εκείνα τα θέματα που όλοι συμφωνούν πως πρέπει να αλλάξει δομικά ο τρόπος αντιμετώπισης και εκπαίδευσης πάνω σε αυτά. Και όσο όλοι συμφωνούν, τόσο κανείς δεν κάνει τίποτα γι’ αυτό, πέρα από κάποιες σπασμωδικές πρωτοβουλίες. Προσωπικά Μίνωα, συνδέω την αναπηρία με τις ταξικές διαφορές, τη βλέπω ως άλλη μία τάξη που υπάρχει και διατηρείται στη δεινή της θέση, ως παραδειγματισμός και ως υπενθύμιση για το πόσο «προνομιούχος» είναι – και άρα ευγνώμων – ένας μη ανάπηρος. Το ίδιο ισχύει και για τους άνεργους, τους άστεγους, τους ναρκομανείς, όσους εν ολίγοις για διάφορους λόγους, δεν μπορούν να ενταχθούν ή να συνεισφέρουν στο μηχανιστικό σύστημα. Σε ευχαριστώ ιδιαιτέρως Μίνωα για τη συζήτησή μας!

___________________
*Ο Μίνως-Αθανάσιος Καρυωτάκης σπούδασε δημοσιογραφία και ΜΜΕ στη Σχολή Δημοσιογραφίας και Μαζικών Επικοινωνιών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (BA & MA). Σήμερα είναι υποψήφιος διδάκτορας στη Σχολή Επικοινωνίας του Hong Kong Baptist University.

Προσωπική Ιστοσελίδα: Μίνως-Αθανάσιος Καρυωτάκης